Lubisz rozpoczynać dzień od małej czarnej lub relaksować się przy cappuccino po południu? Kawa to ulubiony napój wielu osób. Ale czy zdarzyło Ci się zastanawiać, jak jej spożywanie może wpływać na serce? Poznaj najważniejsze fakty i mity o kofeinie.
Mit #1: Kofeina jest zawarta tylko w kawie
Fakt: Kawa jest najpopularniejszym źródłem kofeiny, ale zdecydowanie nie jedynym! Ten alkaloid występuje w wielu innych produktach, po które sięgasz na co dzień.
Kofeinę można również znaleźć w:
- herbacie (gdzie jest czasem nazywana teiną, choć chemicznie to ten sam związek);
- yerba mate;
- napojach typu cola;
- napojach energetycznych;
- niektórych lekach przeciwbólowych i na przeziębienie.
Oznacza to, że nawet rezygnując z kawy, możesz nadal dostarczać organizmowi znaczne ilości kofeiny z innych źródeł.
Ale uwaga! Zawartość kofeiny w tych produktach jest różna. W filiżance kawy (100 ml) może znajdować się nawet do 85 mg tej substancji, podczas gdy w tej samej ilości czarnej herbaty będzie jej około 20-30 mg[1].
Mit #2: Kofeina jest tylko szkodliwa
Fakt: Kofeina wpływa na funkcjonowanie organizmu w różny sposób, w tym również pozytywny, nawet w niewielkich dawkach (20-200 mg).
Do korzystnych efektów działania kofeiny można zaliczyć wsparcie:
- koncentracji i czujności;
- przemiany materii;
- poprawy wydolności fizycznej podczas treningu;
- zmniejszenia uczucia zmęczenia;
- rozszerzenia mózgowych i wieńcowych naczyń krwionośnych;
- działań przeciwzapalnych (przy podaży w umiarkowanych ilościach)[2].
Mit #3: Kawa może zwiększać ryzyko nadciśnienia
Fakt: Kofeina rzeczywiście może powodować tymczasowy wzrost ciśnienia tętniczego, jednak efekt ten jest najbardziej widoczny u osób, które spożywają ją okazjonalnie[3].
Osoby, które regularnie piją kawę, zazwyczaj wykazują tolerancję na ten efekt spożywania kofeiny – ich organizm przyzwyczaja się do jej składu. Dlatego badania nie wykazały jednoznacznego związku między długotrwałym spożywaniem kofeiny a rozwojem nadciśnienia tętniczego[4].
Mit #4: Kawa negatywnie wpływa na serce
Fakt: Niekoniecznie – istnieją badania wskazujące, że umiarkowane spożycie kawy może wspierać profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych[5].
Badania naukowe sugerują, że picie 2-3 filiżanek kawy dziennie może być związane ze zmniejszonym ryzykiem niewydolności serca, choroby wieńcowej i udaru mózgu[6]. Niektóre z nich wskazują nawet, że większe dawki kofeiny mogą ograniczać częstość występowania migotania przedsionków[7].
Mit #5: Kawę można pić bez ograniczeń
Fakt: Choć kawa ma swoje zalety, nie należy przesadzać z jej ilością. Eksperci zalecają, aby u zdrowych dorosłych osób dzienne spożycie kofeiny nie przekraczało 400 mg, co odpowiada około 4-5 filiżankom kawy[8].
Poza tym, ważne jest nie tylko ile, ale i jak pijesz kawę.
- Jeśli lubisz kawę parzoną, koniecznie ją przefiltruj. Nieprzefiltrowana zawiera kafestol – związek, który może podnosić poziom cholesterolu LDL („złego” cholesterolu)[9]. Jeżeli zmagasz się z zaburzeniami profilu lipidowego, upewnij się, że w Twojej diecie są sterole roślinne, które obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[10]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio.
- Unikaj słodzenia kawy – cukier dostarcza jedynie pustych kalorii, które mogą przyczynić się do rozwoju nadwagi i otyłości, a te z kolei zwiększają ryzyko chorób serca.
- Zamiast dodawać do kawy śmietankę czy mleko pełnotłuste, wybierz to odtłuszczone lub napój roślinny.
Trzymając się tych prostych zasad, możesz bez wyrzutów sumienia cieszyć się filiżanką ulubionej kawy, nawet każdego dnia. Jak widzisz, dbanie o zdrowie wcale nie musi się wiązać z wyrzeczeniami!
[1] Głuszek J., Kosicka T, Wpływ kawy, herbaty, kakao na ciśnienie tętnicze i układ sercowo-naczyniowy; Nadciśnienie Tętnicze 2014, t. 18, nr 1, s. 1-8.
[2] Wiśniewska-Łowigus M., Drobik P., Zagrożenia związane ze spożywaniem kofeiny w ciąży, Pielęgniarstwo Polskie 2013, t. I (43), s. 28-33.
[3] Głuszek J., Kosicka T, Wpływ kawy, herbaty, kakao na ciśnienie tętnicze i układ sercowo-naczyniowy; Nadciśnienie Tętnicze 2014, t. 18, nr 1, s. 1-8.
[4] Głuszek J., Kosicka T, Wpływ kawy, herbaty, kakao na ciśnienie tętnicze i układ sercowo-naczyniowy; Nadciśnienie Tętnicze 2014, t. 18, nr 1, s. 1-8.
[5] Głuszek J., Kosicka T, Wpływ kawy, herbaty, kakao na ciśnienie tętnicze i układ sercowo-naczyniowy; Nadciśnienie Tętnicze 2014, t. 18, nr 1, s. 1-8.
[6] Głuszek J., Kosicka T, Wpływ kawy, herbaty, kakao na ciśnienie tętnicze i układ sercowo-naczyniowy; Nadciśnienie Tętnicze 2014, t. 18, nr 1, s. 1-8.
[7] Edoardo Casiglia i inni, Caffeine intake reduces incident atrial fibrillation at a population level, „European Journal of Preventive Cardiology”, 2018
[8] Wiśniewska-Łowigus M., Drobik P., Zagrożenia związane ze spożywaniem kofeiny w ciąży, Pielęgniarstwo Polskie 2013, t. I (43), s. 28-33.
[9] Pelczyńska M., Bogdański P., Prozdrowotne właściwości kawy, Varia Medica, 2019, t. 3, nr 4, s. 311-317.
[10] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
Materiał sponsorowany.
