Napoje izotoniczne należą do żywności specjalnego przeznaczenia i zalecane są sportowcom w celu wyrównania poziomu wody oraz uzupełnienia pierwiastków mineralnych podczas wysiłku fizycznego. Izotonik może przydać się również każdemu w upalne dni albo na… kaca. Napoje izotoniczne nawilżają lepiej niż woda i natychmiast uzupełniają utracone substancje. Dzięki składnikowi, który znajdziesz w każdej kuchni, możesz zrobić prosty napój izotoniczny za parę złotych.
Napój izotoniczny przydaje się sportowcom oraz plażowiczom zmęczonym upałem. Oprócz izotoników do poprawy gospodarki wodno-elektrolitowej służą hipotoniki i hipertoniki. Hipotoniki to płyny o mniejszej osmolalności (stężenie substancji rozpuszczonych w roztworze) niż płyny ustrojowe, a hipertoniki o wyższej. Izotoniki mają osmolalność zbliżoną do płynów ustrojowych, co tłumaczy ich korzystne właściwości nawadniające.
Domowy izotonik na odwodnienie
Izotonik oprócz wody zawiera cukry proste i minerały w takich proporcjach do wody, aby przyspieszyć ich wchłanianie w jelicie cienkim. Proces polega na wyrównaniu różnicy stężeń. Kiedy składniki odżywcze (cukry, sole mineralne) są wchłaniane w jelitach, a następnie transportowane do krwiobiegu i komórek, ich stężenie wzrasta. W związku z tym organizm szybciej wchłania wodę z przewodu pokarmowego i transportuje ją dalej w celu obniżenia stężenia składników odżywczych, aby zapewnić więcej wody, w której te składniki mogą się rozpuścić.
Domowy izotonik na trening
Domowy izotonik na odwodnienie to napój, który możemy przygotować samodzielnie z ogólnie dostępnych składników, czyli z wody z dodatkiem soków owocowych oraz soli kuchennej. Dzięki izotonikowi możemy pomóc organizmu w nawodnieniu oraz uzupełnić brakujące składniki mineralne i elektrolity, co jest istotne w czasie wysokich temperatur. Działanie nawadniające domowych napojów może być równie skuteczne, jak specjalistycznych napojów. Przydają się także podczas treningu np. na siłowni.
Jak zrobić domowy elektrolit?
Elektrolity to jony soli sodu, potasu, magnezu, wapnia oraz jony chlorkowe i fosforanowe, które odpowiadają w organizmie za prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych. Pomagają w prawidłowej pracy mózgu i układu nerwowego oraz mięśni, w tym pracy serca. Elektrolity uczestniczą w wielu procesach biologicznych w organizmie. Oznacza to, że bez odpowiedniej ilości elektrolitów człowiek nie jest w stanie odpowiednio funkcjonować.
Stan odwodnienia organizmu i zaburzenie równowagi wodno-elektrolitowej mogą prowadzić do zakłócenia pracy wielu układów. Do objawów niskiego stężenia elektrolitów należą m.in. zmęczenie, senność, obniżony nastrój, drżenie i skurcze mięśni, omdlenia, obrzęki, bóle głowy czy nudności. W upale, ale także w trakcie wymiotów czy biegunek najszybciej tracimy sód, chlor oraz potas. Dlatego właśnie te elektrolity w pierwszej kolejności należy uzupełniać.
Naturalne elektrolity należą do grupy pierwiastków zaliczanych do makroelementów. Zapotrzebowanie dzienne organizmu na te składniki wynosi więcej niż 100 mg. Aby dbać o właściwy poziom elektrolitów, należy regularnie pić wodę i stosować dietę bogatą w produkty zawierające sód, wapń, magnez i potas.
Wiele produktów dostępnych na rynku zawiera naturalne elektrolity, które są niezbędne do właściwego nawodnienia organizmu i zaopatrzenia go w witaminy i inne składniki odżywcze. Należą do nich woda kokosowa, sól kuchenna, warzywa i świeże owoce, mleko i jego przetwory, woda mineralna, ryby czy produkty zbożowe. Aby skutecznie uzupełnić elektrolity, wystarczy dbać o niski stopień przetworzenia swojej diety.
Jak zrobić płyn nawadniający?
Domowy izotonik na odwodnienie uzupełni wodę i elektrolity, przyniesie orzeźwienie w ciepłe dni i dostarczy energii podczas wysiłku fizycznego. Sprawdzi się podczas aktywności zarówno na świeżym powietrzu, jak i w pomieszczeniach. W sklepach dostępne są różne produkty typu izotonik, ale w swoim składzie często zawierają szkodliwe dodatki, konserwanty czy duże ilości cukru.
Na pewno zdrowszy będzie własnoręcznie przygotowany izotonik sporządzony ze znanych, naturalnych składników. Jak zrobić samemu izotonik? W sieci można znaleźć przepisy na domowy izotonik z miodem. Na litr wody dajemy trzy łyżki miodu, który można zastąpić cukrem trzcinowym lub zwykłym cukrem. Do roztworu dodajemy sok wyciśnięty z cytryny oraz jedną czwartą łyżeczki soli. Opcjonalnie zioła lub imbir.
Inny najprostszy izotonik sporządzimy po zmieszaniu trzech szklanek wody kokosowej, szklanki wody mineralnej oraz szklanki soku z owoców (pomarańczy, truskawek, kiwi czy arbuza). Zamiast wody możemy zastosować zieloną herbatę. Polecane są receptury na izotoniki, których składnikami są zblendowane ogórki lub koncentrat pomidorowy.
Naturalny izotonik przepis
Przygotowując domowe izotoniki, trzeba zachować odpowiednie proporcje składników. Jednym z najprostszych płynów nawadniających, które można wykonać w warunkach domowych, jest sok owocowy (np. jabłkowy) rozcieńczony wodą w proporcji 1 do 1 z dodatkiem szczypty soli. Zamiast soku owocowego można dodać sok z buraka i różnych kiszonek.
Domowy izotonik bez cukru
Izotonik zawierający cukier czy miód nie jest odpowiedni dla osób chorujących na cukrzycę czy odchudzających się. Ale nie tylko glukoza odpowiada za osmolalność napojów sportowych. Same elektrolity, bez cukru, doskonale działają na ciśnienie osmotyczne i utrzymują nawodnienie organizmu na odpowiednim poziomie.
Domowy izotonik bez miodu lub cukru doskonale nawadnia bez zbędnych kalorii, co jest istotne dla osób trenujących, które chcą spalać tkankę tłuszczową. To ważne także dla sportowców będących w okresie redukcji, osób trenujących sporty walki czy diabetyków.